In memoriam Peter Breukink

In Groningen was Peter een bekende verschijning, rijzig en voorkomend, en altijd gekleed in pak. Een aimabele man ook die voor iedereen een luisterend oor had, en met ruim 600 vrijwilligers die de stichting in de afgelopen decennia aan zich bond was dat geen sinecure. Een hoogtepunt in zijn samenwerking met de vrijwilligers was wel het winnen van de – toen nog – Bankgiroloterij Prijs in 2006 voor de restauratie van de kerk van Vierhuizen.

Behalve vriendelijk en altijd goedlachs, wist Peter Breukink heel goed wat hij wilde, zowel voor ‘zijn’ stichting, als voor het cultureel erfgoed en dan met name de rol die de kerken hierin konden spelen. Onder zijn directoraat steeg het kerkenbezit van veertig naar 94 kerken, werden er daarnaast ook nog twee synagogen aan de collectie van de stichting toegevoegd, enkele torens en een flink aantal kerkhoven. In zijn tijd ontstond het ensemble-denken, waarbij kerk, kerkhof en pastorie één geheel vormen als onderdeel van de karakteristieke dorpskern.

Hoewel de instandhouding van dit erfgoed tot op de dag van vandaag een van de pijlers is waar Groninger Kerken op drijft, kreeg in de loop der tijd ook ‘het wekken van belangstelling ervoor’ als tweede doelstelling steeds meer aandacht. Educatieve projecten, activiteiten in de kerken van diverse aard, ontmoetingen al dan niet gearrangeerd en het haast letterlijk open zetten van de deuren waren en zijn van grote waarde in dit bewustwordingsproces. Het project ‘vijftig kerken open’ in 2019 was een ander hoogtepunt voor Peter. Het oprichten van de Stichting Terug naar het Begin, die in 2021 als zelfstandige stichting verder ging, is eveneens een speerpunt uit zijn lange carrière.

De zichtbaarheid voor het erfgoed vergrootte Peter door met lotgenoten de Federatie Instandhouding Monumenten (FIM) op te richten en als eerste de voorzitterstaak op zich te nemen. Maar dat was niet het enige: hij was ook penningmeester van de Vereniging Beheerders Monumentale Kerken (VBMK) en lid van het landelijk opererende Grote Kerken Overleg (GKO). Allemaal gremia die zich inzetten voor het beheer en behoud alsmede het gebruik van het cultureel erfgoed in Nederland. Dat Groningen hierin met zijn unieke kerkenlandschap een bijzondere plaats inneemt, heeft hij als geen ander uitgedragen door bijzonder mooi vormgegeven publicaties, door Op Hoogte Gedacht; kunst op kerkhoven te initiëren en door de stichting ook te laten aansluiten bij het de internationale koepel Future for Religious Heritage.

Tot slot kon Peter Breukink terugzien op een aantal aanzienlijke schenkingen en legaten, waardoor de organisatie zich kon ontwikkelen van een kleine tot een professionele organisatie, die met recht de status verwierf van Professionele Organisatie voor Monumentenbehoud. Bij zijn afscheid in 2019 constateerde Peter met tevredenheid dat ‘Waar ik nog het meest trots op ben is het gevoel dat de stichting van ons allemaal is.’

Groninger Kerken is Peter Breukink dankbaar voor wat hij voor de stichting heeft betekend.