Lezingen: 'kloosters' en 'waarom Maria een blondine werd'

01 mei 2022

Op 19 mei en later in het jaar hebben wij twee boeiende lezingen op de agenda staan. U bent van harte welkom!

Lezing 19 mei: Kloosters

Donderdag 19 mei 19.30-21.30 uur
Remonstrantse kerk, Coehoornsingel 14 Groningen

Tien jaar geleden kwam het boek ‘Emo’s reis’ uit, een boek van Dick de Boer over monnik Emo die in de winter van 1211/1212 te voet naar Rome reisde. Daar zocht hij de steun van de beroemde (beruchte) Paus Innocentius III voor zijn kersverse Premonstratenzer klooster in Wittewierum. Via Emo ontdekte spreker Joost Eskes het rijke kloosterverleden van Friesland en Groningen. Alleen al in de provincie Groningen stonden rond 1500 meer dan dertig kloosters van in elk geval acht ordes. Elk ervan was een centrum van zielzorg, ziekenzorg, waterbeheersing, landbouw en wetenschap en veel meer. Dat duurde tot de Hervorming er rond 1600 een einde maakte. Een fascinerend onderwerp dat Joost Eskes graag met u deelt.

Spreker Joost Eskes
‘Mijn naam is Joost Eskes, ik ben geboren in het Gelderse Vaassen in 1958 in een protestants gezin waar het niet vaak over kloosters ging! Ik heb in de jaren ´70-´80 geschiedenis gestudeerd in Groningen en heb lange tijd als docent gewerkt voor de opleiding communicatie aan de Hanzehogeschool Groningen en een paar jaar aan de lerarenopleiding Geschiedenis aan de NHL in Leeuwarden. Al rond 1990 gaf ik ook af en toe cursussen aan de HOVO, Hoger Onderwijs Voor Ouderen, o.a. over de val van de Sovjet-Unie en de reanimatie van Midden-Europa. In 2017 heb ik dat HOVO-werk weer opgepakt maar nu over een ander tijdvak: de middeleeuwen. De cursus ‘Ketters, Kerken en Kruistochten – Noord Nederland in Europees perspectief’ heb ik in totaal vier keer mogen geven. In 2020 ben ik vervroegd met pensioen gegaan om andere dingen te gaan doen. Sinds pakweg twintig jaar houd ik me bezig met lokale geschiedenis, recent bijvoorbeeld met de uitgave van het boek ‘Onder de linden – oorlogsdagboek van Bets Renkema’ uit het Groningse Oldekerk. Verder recenseer ik regelmatig voor www.historiek.net , een online geschiedenismagazine.

Lezing november/december: Waarom Maria een blondine werd; middeleeuwse kunst rondom de geboorte van Christus

November/december 2022
Remonstrantse kerk, Coehoornsingel 14 Groningen

De Bijbel vertelt ons maar weinig bijzonderheden over de geboorte van Christus. Rondom die geboorte zijn in de loop der tijden dan ook een groot aantal volksverhalen ontstaan. Samen met visionaire onthullingen zijn zij van grote invloed geweest op de manier waarop het kerstgebeuren is afgebeeld. Waar komen de os en de ezel vandaan, terwijl de evangelietekst daar geen melding van maakt? Waarom wordt de geboorte nu eens in een grot, dan weer in een stal gesitueerd? Waarom is een gedeelte van de stal vaak een ruïne? Waarom wordt Maria afwisselend zittend, knielend of liggend voorgesteld en waarom wordt zij vanaf het eind van de veertiende eeuw ineens een blondine? Waar komen de vroedvrouwen vandaan die we zo vaak zien afgebeeld en waarom is Sint Jozef meestal afgebeeld als een oude, slaperige man? Ziehier, enkele vragen die bij het bekijken van de middeleeuwse kerstvoorstellingen naar voren komen en die in de lezing worden beantwoord.

Spreker: Paul le Blanc
Paul le Blanc (1948) was o.a. 20 jaar universitair docent kunstgeschiedenis van de Middeleeuwen aan de Radbouduniversiteit te Nijmegen en 10 jaar directeur van de Stichting Kerkelijk Kunstbezit in Nederland. Zijn kunsthistorisch onderzoek richt zich met name op de bestudering van de middeleeuwse muur- en gewelfschilderingen in Nederland. Hij publiceert hier regelmatig over en begeleidt ook nog steeds restauratieprojecten.

Kosten

De kosten voor het bijwonen van één van de lezingen zijn:

  • € 7,50
  • € 2,50 voor SOGK-donateurs